خطر بیخ‌گوش خلیندره؛ آبادانی یا تخریب جنگل؟

خبرنگار نقل نو؛ : روزگاری نه چندان دور و در اوایل دهه ۶۰ حدود ۷۰۰ هزار هکتار جنگل پهن برگ و هیرکانی در اقصی نقاط استان گلستان به چشم می‌خورد.طی چهار دهه اخیر و به دلایل مختلف از جمله تغییرات اقلیمی، آفات و بیماری‌ها، آتش‌سوزی و دیگر اقدامات بشری حدود نیمی از جنگل‌های هیرکانی و رویشگاه‌های ارزشمند خزری در استان گلستان نابود شد و بسیاری از گنجینه های ارزشمند این استان از بین رفت.از جمله فعالیت‌های انسانی که پیامدهای مخرب آن قابل کتمان نیست، استقرار و احداث معادن در مناطق جنگلی است؛ موضوعی که هر ازگاهی خبرهای آن رسانه‌ای می‌شود و گاهی هرگز خبری از آن به بیرون درز نمی کند‌.برخی از این فرآیندها و تقاضاها به فراخور توان، نفوذ و لابی بهره‌بردار یا سرمایه‌گذار پروژه به ثمر می‌نشیند و گاهی نیز در برابر افکار عمومی متوقف می‌شود.

واکنش طبیعت‌دوستان

چند روز پیش خبر آغاز عملیات برداشت سنگ از جنگل‌های هیرکانی در حوالی ۳۰ کیلومتری جنوب فاضل آباد در محدوده روستای ییلاقی خلیندره در برخی از شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.گویا یکی از فعالان حوزه معدن، در ۲ الی سه سال گذشته‌ درخواستی را مبنی بر برداشت سنگ از ۲۸ هکتار از مناطق جنگلی این محدوده ثبت کرده بود و پس از وقفه‌ای حدود ۲ ساله، موضوع بار دیگر از طریق صنعت. معدن تجارت استان گلستان برای تحصیل نظر محیط زیست و منابع طبیعی به این نهادها ارسال شده است.برخی از خبرهای تایید نشده، حاکی از آغاز عملیات اجرایی آن می‌داد، موضوعی که واکنش شدید دوستداران محیط زیست منطقه را به همراه داشت، تا جایی که منجر به واکنش دادستان عمومی و انقلاب شهرستان علی آباد شد.در بازدید مدیران متولی و مسئولان قضایی مشخص شد که گویا خبر بهره‌برداری کذب بود اما همچنان خطر، زیست‌بوم این منطقه را تهدید می‌کند.

دست‌درازی به بکرترین مناطق

حجت پرهیزگار، از کارشناسان منابع طبیعی در این خصوص به خبرنگار فارس گفت: مناطق جنگلی دهنه محمدآباد علی‌آبادکتول از جمله بکرترین و متنوع‌ترین مناطق رویشی جنگل‌های هیرکانی به حساب می‌آیند.وی افزود: تنوع و تعدد گونه‌های خشبی، فوربی، درختچه‌ای و درختی در این محدوده آنچنان زیاد است که مقرر شده با پیگیری‌های سازمان حفاظت محیط زیست این منطقه به عنوان پناهگاه حیات وحش و ذخیره‌گاه و یونسکو ثبت شود.پرهیزکار گفت: فارغ از مسائل و اهمیت زیست محیطی منطقه، محدوده پیرامونی در زمره جنگل‌های هیرکانی هستند و هرگونه دست‌اندازی و دستبرد به آن می‌تواند خسارت فراوانی به پرونده جنگل‌های هیرکانی در یونسکو وارد کند. این کارشناس منابع طبیعی بیان کرد: هرگونه فعالیت در این مناطق رویشی باید به صورت بسیار محدود و فقط در موارد ضروری اجرایی شود، معدن سنگ هیچ یک از این ویژگی‌ها را ندارد.

مخالفت صریح اداره منابع طبیعی

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان علی‌آبادکتول هم در واکنش به اعتراض طبیعت‌دوستان در خصوص تخریب خلیندره گفت: پرونده معدن خلیندره حدود دو سال پیش از سوی اداره صنعت، معدن و تجارت استان برای استعلام به دستگاه‌های متولی از جمله منابع طبیعی و محیط زیست ارسال شده بود.محسن دروکی افزود: در همان مرحله اولیه، به دلیل ویژگی‌های اکولوژیکی منطقه و جنگل‌کاری‌های سنواتی انجام شده در وسعتى بالغ بر ۲۸ هکتار که با صرف هزینه های قابل توجه از محل اعتبارات دولتی اجرا شده بود این درخواست رد شد.دروکی بیان کرد: با این حال مجدداً این موضوع توسط صنعت، معدن و تجارت استان در حال پیگیری است.وی عنوان کرد: با ورود جدی نماینده مردم شهرستان در مجلس شورای اسلامی و اعلام رسمی مخالفت ایشان به سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور کارشناسان سازمان منابع طبیعی شمال کشور به منطقه اعزام شدند که پس از بازدید میدانی نظر نماینده مردم شهرستان مبنی بر مخالفت با این بهره‌برداری را تأیید و به مبادی ذی ربط گزارش کردند.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری علی‌آبادکتول با اشاره به بازدید اخیر مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان و معاونان وی از این منطقه تصریح کرد: به دلیل پوشش متراکم و ارزشمند درختی و گیاهی منطقه مجدداً مخالفت منابع طبیعی با هرگونه فعالیت بهره‌برداری در منطقه اعلام شد.گفتنی است که در صورت اجرای این طرح بیش از ۱۰ هزار اصله درخت درختچه و نهال که طی سالها در این منطقه رشد یافته‌اند، تخریب خواهند شد.

هیچ شرکتی اجازه برداشت ندارد

مهدی کوچک، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان علی‌آبادکتول هم با تأکید بر اهمیت بکر بودن این منطقه گفت: منطقه خلیندره به دلیل پوشش غنی طبیعی و جنگلی زیستگاه گونه‌های مختلف حیات وحش است و اداره حفاظت محیط زیست نیز با هرگونه بهره‌برداری که منجر به تخریب این اکوسیستم ارزشمند شود مخالفت قطعی دارد.دادستان عمومی و انقلاب شهرستان علی‌آبادکتول هم که برای بررسی شایعه عملیات حفاری معدن سنگ در منطقه کوهستانی خلیندره حاضر شده بود به خبرنگاران گفت: تاکنون مجوزی برای معدن در منطقه خلیندر صادر نشده و با هرگونه حفاری غیرقانونی برخورد می کنیم.احمد مظفری تاکید کرد: تا این لحظه هیچ مجوزی از سوی نهادهای مرتبط مانند سازمان صمت یا اداره کل محیط زیست و منابع طبیعی برای بهره‌برداری از این کوه صادر نشده است.وی با تاکید بر حساسیت محیط زیستی منطقه، افزود: هیچ شرکت یا پیمانکاری تاکنون اجازه برداشت از این کوه را ندارد و با هرگونه اقدام احتمالی بدون مجوز، برخورد می‌کنیم.هر چند اقدام دادستان عمومی و انقلاب علی‌آبادکتول در اتخاذ رویکرد قاطع در قبال این معدن ارزشمند است اما علاقه‌مندان و دوست‌داران محیط زیست بر این باور هستند که نباید هیچ گونه تسامح و تساهل در قبال این پرونده انجام شود.به طور حتم توقف قطعی این پروژه خبری مسرت‌بخش خواهد بود ولی امید است که فشارها و لابی‌ها در این زمینه تاثیرگذار نباشد